آیا سیب زمینی بدون گلوتن است؟

این مقاله به بررسی موارد زیر می پردازد:

• گلوتن چیست؟
• غذاهای حاوی گلوتن
• سیب زمینی و گلوتن
• چرا باید بدون گلوتن باشد
• مواد غذایی بدون گلوتن
• توصیه های رژیم غذایی بدون گلوتن

حتما تاکنون توجه کرده اید که قسمتی از فروشگاه های مواد غذایی به مواد غذایی بدون گلوتن اختصاص داده شده است. اما نکته ای که ممکن است از آن اطلاع نداشته باشید این است که برخی از مواد غذایی به طور طبیعی بدون گلوتن هستند، مانند سیب زمینی یا برنج.

گلوتن نوعی پروتئین موجود در برخی غلات است که در عده ای از افراد منجر به ایجاد حساسیت و یا عدم تحمل غذایی می شود. بیماری سلیاک در حقیقت یک وضعیت خود ایمنی یا واکنش آلرژیک به گلوتن است که باعث التهاب و آسیب به روده کوچک می شود.

عدم تحمل گلوتن هم نوع دیگری از حساسیت به گلوتن است و زمانی اتفاق می افتد که پس از خوردن گلوتن فرد احساس بیماری می کند، اما پاسخ ایمنی منجر به ایجاد علائم نمی شود. با این حال، بسیاری از علائم بیماری سلیاک و عدم تحمل گلوتن شبیه به یکدیگر هستند، بنابراین مهم است که با پزشک متخصص در این حوزه مشورت کنید تا بدانید درگیر کدام یک از این موارد شده اید.

در این مقاله درباره ماهیت گلوتن چیست، غذاهای گلوتن دار و فاقد گلوتن، دلایلی برای نخوردن گلوتن و همچنین نکاتی در رابطه با رعایت رژیم غذایی بدون گلوتن ارائه شده است.

گلوتن چیست؟

گلوتن نام پروتئینی است که در برخی از غلات وجود دارد. این پروتئین به حفظ ساختار مواد غذایی کمک می کند.

برخی از غلاتی که حاوی گلوتن هستند عبارتند از:

گندم و مشتقات گندم (دوروم، سمولینا، اسپلت، فارو و غیره)

• چاودار
• جو
• تریتیکاله
• مالت
• نشاسته گندم
• مخمر آبجو

غذاهای معمولی گلوتن دار

به طور معمول غذاهای گلوتن دار جزء اصلی رژیم غذایی بسیاری از افراد محسوب می شود. در ادامه نام برخی از غذاهای رایج گلوتن دار آورده شده است:

• نان گندم، چاودار یا جو
• بارهای گرانولا که از گندم و غلات تهیه شده اند
• رشته فرنگی و پاستا
• گوشت های سوخاری
• کراکرها
• دسرهایی بر پایه غلات مانند شیرینی، کلوچه، کیک
• غلات صبحانه
• آبجو
• کروتان ها (برش های کوچک نام فرانسوی یا نان تست سرخ شده در روغن که برای تهیه سالاد استفاده می شود)

سیب زمینی و گلوتن

سیب زمینی به طور طبیعی فاقد گلوتن است.

 سیب زمینی و آرد سیب زمینی جایگزین های رایج مورد استفاده در محصولات بدون گلوتن هستند. همچنین می توان از آرد سیب زمینی برای سوخاری کردن موارد غذایی و ترد شدن غذا استفاده کرد و البته برای غلیظ شدن غذاهایی مانند سوپ ها و سس ها نیز پوره سیب زمینی جایگزین بسیار مناسبی است.

نکته مهمی که باید همواره مد نظر داشته باشید این است که هنگام غذا خوردن در بیرون از خانه یا زمانی که افراد دیگری در حال آشپزی کردن هستند، خطر آلودگی وجود دارد. یعنی اگر سیب زمینی با غذاهای گلوتن دار یا ابزارهای پخت و پز و یا روغن های مورد استفاده برای طبخ سایر غذاهای گلوتن دار تماس پیدا کند. این احتمال وجود دارد که به طور تصادفی در معرض آلودگیِ گلوتن قرار بگیرد.

چرا باید بدون گلوتن باشد؟

مصرف مواد غذایی بدون گلوتن برای همه افراد گزینه ایده عالی نیست. در واقع، افرادی که به گلوتن حساسیت یا آلرژی ندارند، خوردن مواد غذایی فاقد گلوتن برای آن ها نه ضروری است و نه فایده ای دارد. اما دلایل مصرف مواد غذایی فاقد گلوتن برای افراد دارای حساسیت و آلرژی عبارتند از:

• بیماری سلیاک: تجربه یک واکنش آلرژیک و خود ایمنی نسبت به گلوتن.
• عدم تحمل گلوتن: ایجاد علائمی مانند مشکلات گوارشی، سردرد، مه مغزی، خستگی و سایر مشکلاتی که بعد از خوردن مواد غذایی گلوتن دار ایجاد می شود.
• درماتیت هرپتیفورمیس (DH): تجربه بثورات پوستی مکرر در اثر پاسخ ایمنی پس از خوردن مواد غذایی گلوتن دار.

مواد غذایی بدون گلوتن

بسیاری از مواد غذایی به طور طبیعی فاقد گلوتن هستند، ازجمله:

• میوه ها
• سبزیجات
• گوشت، مرغ و ماهی
• لبنیات
• حبوبات
• آجیل
• جو دوسر و اوتمیل
• روغن ها
• برنج
• کینوا

گرچه این مواد غذیی بدون گلوتن هستند، اما بسیار مهم است که برچسب و اطلاعات درج شده روی محصولات شرکت های سازنده مواد غذایی را برای نحوه تولید غذاها بررسی کنید.

سپس مطمئن شوید، غذاهایی را انتخاب می کنید که برچسب «بدون گلوتن» داشته باشند، زیرا گاهی اوقات این محصولات در کارخانه‌هایی تولید می‌شوند که محصولات گلوتن دار نیز در آن ها پردازش می‌شود، در نتیجه ممکن است احتمال آلودگی به گلوتن وجود داشته باشد.

توصیه های رژیم غذایی بدون گلوتن

در ادامه نکاتی پیرامون رعایت رژیم غذایی بدون گلوتن ارائه شده است:

• غذای خود را در خانه درست کنید: شروع رژیم با غذاهای کامل (فرآوری نشده یا بدون مواد افزودنی) به شما کمک می کند تا آلودگی های جانبی را کنترل کنید.
• برچسب روی محصولات را بخوانید: به دنبال محصولات «بدون گلوتن» باشید و بررسی کنید که آیا کارخانه تولید کننده آن محصول، محصولات گلوتن دار هم تولید می کند یا خیر.
• از جایگزین های بدون گلوتن استفاده کنید: مثلا به جای ماکارونی سنتی تهیه شده از آرد گندم می­توانید از رشته فرنگی های برنجی یا رشته های سیب زمینی استفاده کنید.
• غلات طبیعی بدون گلوتن را انتخاب کنید: این غلات کینوا، برنج و جو دوسر را شامل می شود.
• از سس های غلیظ شده با گلوتن پرهیز کنید: برخی از سس ها و چاشنی ها با گلوتن غلیظ می شوند.

خلاصه مطلب

گلوتن نام پروتئینی است که در برخی غلات از جمله گندم، جو و چاودار یافت می شود. بسیاری از مواد غذایی به طور طبیعی فاقد گلوتن هستند، مانند سیب زمینی، برنج، میوه ها و سبزیجات. در صورتی که دچار حساسیت به گلوتن هستید و یا مشکل عدم تحمل گلوتن دارید، بهتر است یک رژیم غذایی فاقد گلوتن داشته باشید. بعلاوه، هنگام رعایت رژیم غذایی بدون گلوتن، برچسب مواد تشکیل دهنده روی محصولات و گلوتن دار بودن یا نبودن آن ها را بخوانید و سعی کنید غذاهای طبیعی بدون گلوتن را انتخاب کنید. نکته مهم دیگر این که باید آلودگی محصول به گلوتن را نیز در نظر داشته باشید، زیرا ممکن است کارخانه تولید کننده آن محصول دیگر محصولات گلوتن دار را نیز پردازش کند.

سخن پایانی

غذاهای گلوتن دار جزء اصلی رژیم غذایی بسیاری از افراد محسوب می شود. اما اگر باید یک رژیم غذایی بدون گلوتن را دنبال کنید، باید بدانید که هنوز هم غذاهای خوشمزه بسیار زیادی هست که می توانید میل کنید و لذت ببرید. فقط کمی بیشتر نیاز به فکر دارد تا مطمئن شوید که هیچ ترکیبی از گلوتن یا آلودگی به آن در محصول نهایی وجود نداشته باشد.

بنابراین، در صورتی که متوجه علائمی شده اید که ممکن است مربوط به خوردن غذاهای گلوتن دار باشد، توصیه می شود حتما با پزشکی متخصص در این رابطه مشورت کنید تا علت علائم شما را مشخص کند.

منبع: verywellhealth.com / ترجمه: فاطمه شهابی